Bouman magazine Pagina 4

TIJD

EEN WERELDS
FENOMEEN

Over de hele wereld komen we verschillende tijdzones tegen. In totaal zijn er maar liefst 40 tijdzones die afwijken van de West-Europese tijd zoals wij die kennen hier in Nederland. In Nieuw-Zeeland is het 11 uur later dan hier, in New York is het zes uur vroeger en in Nepal is het op dit moment exact vier uur en drie kwartier later. Soms leiden deze tijdzones tot verwarrende situaties. Op vakantie of op
zakenreis is het altijd even rekenen en nadenken; als ik nu de telefoon pak, bel ik dan thuis iemand wakker? Uiteraard is het antwoord op deze vraag afhankelijk van het intoetsen van het juiste nummer, maar u begrijpt wat we bedoelen.
De opdeling van de wereld in verschillende tijdzones is een logisch gevolg van de evolutie van het reizen.
Vroeger hanteerde iedere stad en ieder dorp zijn eigen tijd, gebaseerd op de hoogste stand van de zon zoals die lokaal werd uitgerekend.
Toen reizen met de trein steeds gewoner werd en afstanden gemakkelijker te overbruggen waren, zorgde dit voor veel ergernissen wanneer men voor een afspraak in een andere plaats moest zijn.

Eenmaal aangekomen op de plaats van bestemming, bleek de gehanteerde tijd heel anders te zijn dan de tijd bij het vertrekpunt van de reis. Halverwege de 19e eeuw lukte het Engeland om bijna het volledige land op één en dezelfde tijd te laten draaien.

Het duurde echter tot 1880, toen de overheid een nieuwe tijdwet aannam, voordat de tijd in iedere Engelse stad gelijk liep met de tijd uit Greenwich, de vestigingsplaats van het Koninklijke Observatorium.
De tijd van Greenwich werd internationaal omarmd op een speciaal congres in 1884. Daar werd besloten dat de universele nulmeridiaan door de Engelse stad Greenwich ging lopen. De tijd, over de gehele wereld, zou vanaf dat moment ook worden aangeduid als een “afwijking” op de centrale tijd in deze Engelse plaats. De Greenwich Mean Time, afgekort als GMT, is vandaag de dag weliswaar vervangen door de wetenschappelijke variant UTC, maar de tijd over de hele wereld wordt nog altijd aangeduid met een + of een – ten opzichte van de centrale tijd op de nulmeridiaan in Greenwich.

In 1954 bouwde Rolex, in samenwerking met de Amerikaanse luchtvaartmaatschappij Pan-Am, de GMT Master. Het eerste polshorloge dat het mogelijk maakte om twee tijdzones op één wijzerplaat weer te geven. Door de komst van deze GMT Master hadden Pan-Am-piloten wereldwijd altijd zicht op de tijd thuis, en de plaatselijke tijd in het land van bestemming. Tegenwoordig vinden we de tweede tijdzone-functie in heel veel horloges terug, zowel bij modellen met quartz-uurwerken als bij horloges met een automatisch mechanisch uurwerk.
Handig voor de zakenreiziger en leuk voor de liefhebber van historische uurwerkcomplicaties, zeker nu u iets meer weet over de historie en de achtergrond van de afkorting GMT op de wijzerplaat van uw horloge.

rituals-of-time

Bouman Juwelen Culemborg